Przez lata rozwoju technologii audio-wizualnych i graficznych, znaczna część przestrzeni informacyjnej przekształciła się w media wizualne. W odpowiedzi na ten trend promuję rozwiązania skupiające się na bazach wiedzy i danych, które są czytelne, kompaktowe i bogate w treść.
[[Markdown]] w połączeniu z [[Zettelkasten|zettelkasten ]]doskonale sprawdza się w tym kontekście. Osobiście korzystam z [[Obsidian Publish|usługi Obsidian Publish]] ze względu na łatwość integracji, a mój zettelkasten tworzę właśnie w Obsidianie. Istnieje jednak wiele innych rozwiązań, takich jak: Logseq, Triliu, SiYuan, Notion, Jekyll, Hugo, GitHub Pages, MkDocs, Zettlr...
## Dlaczego warto tworzyć bazy wiedzy?
Tworzenie baz wiedzy jest kluczowe zarówno dla przedsiębiorstw, jak i społeczeństwa, także w indywidualnych potrzebach. Oto kilka powodów:
1. **Zarządzanie wiedzą**
Bazy danych umożliwiają skuteczne gromadzenie, organizowanie i udostępnianie informacji. Zwiększa to efektywność pracy i ułatwia podejmowanie decyzji.
2. **Skalowalność**
Baza wiedzy może rosnąć wraz z rozwojem projektu, przedsiębiorstwa czy organizacji. Rozwiązania takie jak [[Markdown|markdown]] czy [[Zettelkasten|zettelkasten]] umożliwiają łatwe dodawanie nowych informacji bez chaosu.
3. **Przystępność i czytelność**
Tekstowe formaty zapewniają przystępność i czytelność danych, a także zapewnia względnie niskie (np. porównując z wideo) zużycie zasobów. Informacje można łatwo edytować, przeszukiwać i formatować.
4. **Współpraca**
Centralne repozytorium informacji ułatwia współpracę między członkami zespołów, eliminując problemy związane z wersjonowaniem dokumentów.
5. **Dostępność**
Dzięki usługom takim jak [[Obsidian Publish]] czy GitHub Pages, bazy mogą być dostępne online z dowolnego miejsca na świecie, co sprzyja pracy zdalnej i globalnej współpracy.
6. **Rozwój społeczeństwa**
Bazy mogą przyczyniać się do rozwoju społeczeństwa poprzez udostępnianie wiedzy i zasobów edukacyjnych, np. otwarte repozytoria naukowe czy platformy edukacyjne.
Tworzenie baz wiedzy staje się nie tylko praktyczne, ale i strategicznie ważne, pozwala unikać [[Szum Informacyjny|szumu informacyjnego]], są ważnym narzędziem w [[Społeczeństwo informacyjne|społeczeństwie informacyjnym]].
# Bazy wiedzy w „erze AI”
Wiele podmiotów, które latami gromadziło dane, dzisiaj śpi na złocie. Rozwój [[Sztuczna Inteligencja|sztucznej inteligencji]] wymaga wiele, ale jednym z kluczowych elementów, są dane, wiedza — umożliwiające doszkalać modele językowe (LLM) lub korzystać z danych, jako kontekst w rozmaitych systemach [[Sztuczna Inteligencja#RAG|RAG]]. Budowanie osobistych baz wiedzy i spraw, które nas żywotnie interesują, otwiera wiele możliwości „zasilenia” sztucznej inteligencji i wykorzystywanie własnych zasobów jeszcze efektywniej, osiągając cele dokładniej i sprawniej z pomocą asystentów.
# Baza wiedzy w sferze zawodowej
Bazy wiedzy to jedno z moich ulubionych narzędzi w projektach, które buduje, czy zleceniach, które realizuję. Na potrzeby przedsięwzięć typowo informacyjnych (kampanie, research, media itd.) zbudowałem wiele baz wiedzy: publicznych, jak i wewnętrznych.
Bazy wiedzy są nieodłącznymi częściami wszystkich projektów, które tworzę, a wielu z nich stanowią jądro działań - jak np. w przypadku projektu [Dobierz Konopie - Canpendium](https://dobierzkonopie.pl/canpendium) czy [Baza Wiedzy CPK](https://bazawiedzycpk.pl).
# Bazy wiedzy i dokumentacje w przedsięwzięciach
Chmura pełna źle opisanych folderów, PDF-y wymieszane z arkuszami, a na domiar złego musisz szukać linku, któryś gdzieś masz na czacie sprzed miesiąca? To idealne miejsce dla baz wiedzy.
# Po co budować bazy wiedzy?
Odpowiedzi na to pytanie jest wiele i wszystkie są dobre, bo **budowanie baz wiedzy jest dobre** samo w sobie — **dla naszego rozwoju**, dla sprawnego obiegu informacji, **dla pobudzania kreatywności**, dla zapamiętania ważnych rzeczy. Potrzeb związanych z obszarem baz wiedzy jest wiele i do każdego projektu należy podejść w sposób unikalny. Każda baza wiedzy ma jakiś cel, ma swoje mocne strony, musi być zaplanowana dobrze, tak aby porządku nie zaburzyła nawet duża ilość informacji (która z czasem się pojawi) - dlatego chętnie sięgam po metodę [[Zettelkasten|zettelkasten]].
Różne cele definiują różne rozwiązania w wymiarze zastosowanej technologii i architektury. W skrócie — rozróżniamy **bazy** **prywatne** i publiczne. Te pierwsze służą najczęściej ich bezpośredniemu twórcy i są tworzone lokalnie, na urządzeniach osobistych — w formie oprogramowania offline. Większość rozwiązań na rynku oferuje rozwiązania synchronizacji, a niektóre z nich nawet dostępu do edycji online.
Jeśli chodzi o **bazy publiczne** — te są bardziej skomplikowane, ponieważ jako rozwiązania publiczne wymają nieco bardziej skomplikowanej architektury technologicznej. Wymagają one także modułów zarządzania dostępami i współpracy zespołowej. Bazy wiedzy przybierają różne kształty — np.: **dokumentacji projektowych, cyfrowych ogrodów, archiwów i repozytoriów**. Bazy wiedzą mają skutecznie usprawniać proces zarządzania informacją.