Choć metodę PARA w jej klasycznym znaczeniu uważam za posiadającą wady, tak w szerszym spojrzeniu niesie dobre wskazówki i nawyki, które skutkują większym porządkiem w naszych plikach i zapiskach. # PARA Nie będę tu szczegółowo omawiał metody PARA, bo jest tego w sieci mnóstwo — rzeczy napisanych przez doświadczonych praktyków. Przybliżając jednak nieco, na czym ta metoda polega, krótkie podsumowanie: Metoda **PARA** (od ang. _Projects, Areas, Resources, Archives_) to system organizacji informacji zaprojektowany przez Tiago Forte, który pomaga w zarządzaniu wiedzą, zadaniami i dokumentami w sposób przejrzystszy i bardziej efektywny od klasycznego katalogowania. Jest to elastyczna struktura umożliwiająca łatwe zarządzanie różnymi rodzajami treści, niezależnie od narzędzia, w którym są przechowywane, co jest największą zaletą tej metody — uniwersalność. Co do zasady, metoda ta opiera się na 4 folderach nadrzędnych, które mają zagospodarować wszelkie potrzeby z zarządzaniem informacją, czy projektem. Problem katalogowania logicznie i w sposób ciągły jest kluczowy dla usystematyzowania archiwizacji oraz przyszłego wykorzystywania zasobów. Cechy naszych projektów, plików, dokumentów bywają różne, a wstępnie założony porządek często w trakcie pracy traci swoją wartość, bo nadchodzące nowe czynniki zaburzają unikalny porządek. Z tego względu bardzo dobrym nawykiem jest zminimalizowanie liczby katalogów, uniwersalne podejście do archiwizacji, co ułatwia właśnie PARA. Metoda dzieli wszystkie Twoje zasoby na cztery główne kategorie: 1. **Projekty (Projects)** To konkretne, czasowe inicjatywy, które mają jasny cel i termin realizacji. Przykłady: - Napisanie raportu kwartalnego. - Przygotowanie prezentacji na konferencję. - Zorganizowanie wakacji. Wszystkie materiały i zadania związane z projektem są przechowywane tutaj do momentu ukończenia projektu. 2. **Obszary (Areas)** To stałe obszary odpowiedzialności w Twoim życiu lub pracy, które wymagają regularnej uwagi, ale nie mają określonego końca. Przykłady: - Zdrowie i fitness. - Zarządzanie finansami. - Utrzymywanie relacji zawodowych. Są to dziedziny, które chcesz utrzymywać w określonym standardzie, np. "dbać o zdrowie" albo "utrzymywać dom w porządku". 3. **Zasoby (Resources)** To wszelkie materiały, które mogą być przydatne teraz lub w przyszłości, ale nie są związane z żadnym aktywnym projektem czy obszarem. Przykłady: - Notatki z książek. - Artykuły naukowe. - Inspiracje do przyszłych projektów. Zasoby nie wymagają od Ciebie żadnego działania – są przechowywane jako "bank wiedzy". 4. **Archiwum (Archives)** To miejsce, gdzie przenosisz ukończone projekty i nieaktywne obszary lub zasoby, które nie są już aktualne. Przykłady: - Zamknięte projekty zawodowe. - Przeterminowane dokumenty. - Stare inspiracje, które straciły na znaczeniu. Archiwum jest czysto referencyjne – przechowujesz tam rzeczy na wypadek, gdybyś kiedyś ich potrzebował. Tak skonstruowany porządek możemy zaimplementować do dowolnego środowiska, co jest największą zaletą PARA — wprawdzie można nawet tak fizyczne segregatory "traktować". Jako że korzystam z Obsidiana, zastosowałem tę metodę właśnie w nim — korzystając jednak z modyfikacji, które wykorzystują takie minimalistyczne katalogowanie jeszcze wydajniej. # para-PARA (PARA + Zettelkasten) Metoda, która osobiście wykorzystuje, nie jest pomysłem moim, lecz zaczerpniętym od innych użytkowników [[Obsidian|obsidiana]], którą jednak na swoje potrzeby zaadaptowałem, do czego i Was zachęcam. Pamiętać należy, że [[Obsidian]] opiera się o [[Zettelkasten|zettelkasten]], więc to, o czym tutaj rozmawiamy, jest pewnym miksem obu tych metod. PARA + zettelkasten to rozwiązania, które wspólnie tworzą spójny i wydajny system zarządzania wiedzą oraz projektami. Choć oba podejścia mają inne cele, ich kombinacja pozwala czerpać z zalet obu metod: elastyczności i porządku PARA oraz głębi analizy i powiązań charakterystycznych dla zettelkasten. ## Jakie są różnice? - **PARA:** - Organizuje informacje według celu (projekty, obszary odpowiedzialności, zasoby, archiwum). - Skupia się na bieżącym działaniu i porządku. - **[[Zettelkasten]]:** - Tworzy sieć powiązanych notatek, które pomagają rozwijać wiedzę i rozumienie. - Jest bardziej analityczny i ukierunkowany na eksplorację tematów oraz długoterminowe przechowywanie wiedzy. Możesz więc używać PARA jako zewnętrznej struktury organizacyjnej, a zettelkasten jako sposobu na tworzenie, rozwijanie i dowiązywanie notatek w ramach tej struktury. ## Jak ja to robię? Tak jak w zaproponowanym sejfie startowym, 4 foldery pozwalają zasadniczo na utrzymanie porządku w całym zasobie. W metodzie przeze mnie opisywanej są to kolejno: - Archiwum (miejsce dla wszystkich naszych zapisków — notatek, przypisów, planów, raportów itd.) - Kategorie (miejsce, które agreguje, kataloguje i sortuje wszystkie nasze zapiski bez potrzeby tworzenia folderów, podfolderów i wielu kopii — wykorzystuje Dataview. - Szablony (folder z szablonami dla wszystkich rodzajów zapisków — np. notatki ze spotkań, firmy i organizacje, instrukcje) - Załączniki (wszystkie załączniki — obrazy, dokumenty, filmy, które "przypinamy" do naszych zapisków) PARA, [[Zettelkasten]], jak i inne metody, choć posiadają swoje fundamenty konieczne do efektywnego ich funkcjonowania, dają jednak pewne pole do własnej integracji. Polecam kreatywne, indywidualne podejście do stosowania dowolnych metod, tak aby realizowały NASZE cele najlepiej, jak to możliwe.